Месяц: Май 2018

Аксакал галимебез, фиология фәннәре докторы Хатыйп Миңнегулов, Мәскәү татарлары штабы җитәкчесе Рөстәм Җамалиев чакыруы буенча илебез башкаласында булып, Гаяз Исхакыйның 140 еллыгына багышланган чараларда катнашты. Олпат галимебез Татар штабындагыларның милләттәшләребез арасында киң кырлы җәмәгать эше җәелдерүенә сокланып, шатланып кайткан. Рөстәм әфәнденең үзеннән эшне ничегрәк оештыруларын сораштык. Ул сорауларыбызга тәфсилләп җавап бирде.

– Башта үзегез белән таныштырсагыз иде. Кайда туып үстегез? Мәскәүдә нинди хезмәттә?

– Мин тумышым белән Татарстаннан, Түбән Камадан. Әти-әнием Әгерҗе районының Ямурза авылында туып үскән. Әле күптән түгел генә без – Мәскәү татарлары Ямурза янындагы Красный Бор авылында мәчет төзергә булыштык. Мин шактый еллар Түбән Камада мәшһүр зыялыбыз Азат Зыятдинов белән бергә эшләдем. Ул төп идеологыбыз иде. Инде егерме ел Мәскәүдә яшим. Хәзерге вакытта “Стройиндустрия” җитештерү берләшмәсенең генераль директоры булып эшлим. Мәскәү өлкәсендә байтак кына төзегән биналарыбыз, җитештерү мәйданнары бар. Иҗтмагый-милли эшчәнлек яшь чактан күңелемә якын. Тәгаен алганда, мин Мәскәү өлкәсе татар милли-мәдәни мөхтәрияте рәисе Фәрит Мөхтәсәров белән яхшы мөнәсәбәттә. Әле күптән түгел генә аның җитәкчелегендә Казанда булып, VII бөтенроссия татар авыл эшкуарлары җыенында катнашып кайттым. Элеге эшкарлар җыеннарының берсенә дә килми калганым юк. Татарстанның эшлекле хезмәттәшләре җыенын да калдырмыйм.

– Соңгы вакытта татар мәгарифе нык кысылды. Сезнеңчә, туган телебезне, мәдәниятебезне саклап калуның нинди юллары бар?

– Безнең оешманы Мәскәү татар җәмәгатьчелеге клубы дип тә йөртәләр, үземнең күңелемә штаб дип әйтү якынрак. Оешканыбызга егерме еллап инде. Татар мәгарифен чикләү хәрәкәтләре башлангач, бик борчылдык. ТР Дәүләт Советының шушы теманы бизмәнгә салып караган сессиясен бик зур игътибар белән күзәттек. Яшермим, сессиядән соң өч көн йоклый алмадым дисәм дә арттыру булмас. Бу хәл ничектер безне – Мәскәү татар җәмәгатьчелеген берләштерде, аякка бастырды. Шушы хәлдән соң, биш көн саен Мәскәү татарлары активын җыеп, алга таба ничек эшлибез, дип уйлана-сөйләшә башладык. Нәтиҗәдә “Уртак фикер” дигән клуб оештырдык, борчыган мәсьәләләрне уртага салып, “түгәрәк өстәл”дә тикшерәбез, анализлыйбыз. Безгә хәзер татар телен зур шәһәрдә – мегаполиста саклап калуның стратегиясен булдырырга кирәк. Һәр җирлекнең үзенчәлеге бар. Казанда шартлар бер төрле булса, Мәскәүдә шартлар шактый үзгә. Татарстанда 25 ел буе татар телен үстерүгә шактый зур ирек-мөмкинлек бирелде (аны тормышка ашыру – икенче мәсьәлә). Әмма шушы чирек гасыр эчендә үзара татарча аралаша, татар икәнлеген белә, тарихы белән кызыксына, рухлана торган яңа буын үстереп булмады. Ни өчен? Ярый, хәзер гаеплеләрне эзләмик.

Шуңа күрә без әүвәл, ни өчен болай килеп чыкты соң әле, бу ни булды соң, дигән сорауларга җавап эзләдек. Җир тетрәү, гарасат нәтиҗәсеме – нәрсә соң бу? Аерым алганда, без Казаннан иң элек Римзил Вәлиевне чакырып сөйләштек. Ул безне тынычландырды. Әллә нинди куркыныч хәл булмады, дип аңлатты. Очрашуга җтмешләп активист килде. Болар – Мәскәүдәге егермеләп вузның активисты, милли оешма-хәрәкәт җитәкчеләре. Ул барча соравыбызга да җавап биргәч, эчкә җылы кергәндәй булды. Шуннан соң, алда әйткәнемчә, биш көн саен спикерларны, әйтик, Россия Фәннәр академиясе хезмәткәре, сәясәт фәннәре кандидаты Илшат Сәетовны, политолог Руслан Айсинны, Чаллы хакында популяр китап язган (Шамил ?) чакырдык. Казан әдипләрен, Мәскәүдә яшәүче Нәзифә Кәримова, Рауль Мир-Хәйдәровны дәштек. Алар яшьләргә, үзләре күргәнчә, вәзгыятьне аңлатты. Шул рәвешле Мәскәүдә куллану өчен яраклы якынча стратегия эшләнде. Башкалада якынча 350 мең, өлкәдә 200 мең татар яши дип әйтәләр. Безнең өлкә дә бик зур бит. Анда ун миллионлап кеше гомер сөрә. Минем исәпләвемчә, татарның болай гына түгел. Дөрес, православие кабул иткән, туган телен оныткан, исем-фамилиясе генә татар булган милләттәшләребез дә бар. Шуңа күрә безнең өчен ничек эшләргә дигән сорау шактый четрекле. Һәрхәлдә без Мәскәүдәге татар яшьләрен, сез – бөек тарихны дәвам иттерүчеләр, бөек халыкның, шанлы дәүләтнең варислары, сезнең дә каныгызда татар каны ага, дип тәрбиялибез. Яшь кеше үзенең татар икәнлеген сизәргә, татар булуы белән горурланып үсәргә тиеш. Россия – берүк вакытта татар һәм урыс дәүләте ул. Балаларыбыз элек-электән барча фәннәрне туган телендә өйрәнеп-укып үскән, тәрбияләнгән. Шуңа күрә яшьләребез татар теленең үз-үзеңне камилләштерү чарасы, ысулы икнлеген белеп торырга тиеш.Яшьләребез тормышның барча тармагында, шул исәптән спортта да алдынгы булырга тиеш. Эшкә бер сәгать алданрак барып, ике сәгать соңрак кайтырга бурычлы. Чөнки ул – татар. Аңа тормышта күбрәккә ирешергә кирәк. Чөнки аерым бер татарга карап, барча милләтебезгә бәя бирәләр. Милли мәнфәгатьләребезне алга таба яхшырак кайгырту өчен татар кешесе президент, депутат, миллиардер булсын!

– Яшьләребездә өмет бармы соң?

– Кайбер яшьләребезнең калбендә – иманы, башында зиһене бар. Кайберсенең – юк. Бик нәзберек, авыр эш ул – тәрбия эше. Һөнәри психолог, педагог булмасак та, бу эш белән егерме ел шөгыльләнәбез инде. Шөкер, яшьләребез бер-берсенә булыша, эшкә чакыра, үзара өйләнешә. Тәгаен алганда, штаб эшчәнлегендә катнашучы яшьләребез арасыннан ел саен җиде-сигез татар гаиләсе барлыкка килә. Кызганыч, яңа өйләнешкәннәрнең күбесе татарча белми. Алар арасында читтән килүчеләр дә, Мәскәү татарлары да бар. Иң мөһиме алар үзләренең татар-мөселман гаиләсе булырга, балаларын татар итеп тәрбияләргә тиешлекләрен яхшы аңлый. Менә шушы эшчәнлектә ярдәи итүдә күрәбез без үз бурычыбызны. Әйтик, татар баласының теле татарча ачылырга тиеш. Әти-әнисе белми икән, читтән татарча яхшы белүче тәрбиячене җәлеп итсен! Исән булса, туган ягына, әби-бабасы янына кайтып йөрсен. Ике яше тулуга, Тукай әкиятләре нигезендә тәрбияли башларга мөмкин. Татар теленең нәфислеген, йомшаклыгын аңлатырга, милләтебезнең матурлыгын төшендерергә кирәк. Телебез нинди бай, әһәңле бит! Баскыч-баскыч эш алып бару зарур. Моның нигезендә теләк, милләткә мәхәббәт ятарга тиеш.

Без бик күп очрашулар уздырабыз. Шунда еш кына, мин инглиз теле өйрәнәм бит инде, алга таба язмышы билгеле булмагач, татар теле безгә нәрсәгә кирәк соң, дип сорыйлар. “Вакыты килер. Шунда ул дәүләт теле булачак. Аңа ихтыяҗ туачак. Яһүдләр үз дәүләте булганын ике мең ел көтте”, – дип җавап бирәбез шундый сорау бирүче яшьләребезгә. Шуңа күрә хәзер без эшкуарларыбызның яңа татар ясле-бакчалары, мәктәпләре ачуын көтәбез.

– Татар теле курсларында укытучыга хезмәт хакы түләүдә ярдәм итегез әле, дип депутаталарыбызга мөрәҗәгать иткән идек. Бернинди ярдәм булмады, – дип зарланган иде бервакыт Мәскәүдәге милләттәшләребез.

– Дәүләт Думасындагы татар депутатларына әллә ни зур дәгъва белдереп булмый. Алар алмашынып тора, штаб инде егерме елдан артык эшли. Депутатларның эшчәнлеге турында элек тә әллә ни ишетми идек, хәзер дә әллә ни кырмыйлар.

– Ул чагында әлеге укытучыларга ничек түләргә, кайдан акча табарга соң? Кеше бушка эшләп йөри алмый.

– Беренчедән, татар теле укытучысы үз фәнен чын күңелдән яратырга тиеш. Икенчедән, хәзер шундый вакыт җитте: татар теле укытучыларына балаларның өйләренә барып шәхси дәрес бирү вакыты җитте. Ягъни ата-аналар, баласын укытканы, туган телләренә йөрәткәне өчен, укытучыга үзләре акча түләргә бурычлы. Хәзер татар теле укытучыларына ихтыяҗ күпкә артачак. Үз фәнен чын күңелдән яратканнарга һәм укучыларда шушы хисне тәрбияли, туган телебезне яраттыра алганнарга хәзер ихтыяҗ бик зур булыр дип уйлыйм. Инде акчага, дәүләт сәясәтенә килгәндә. Сездә, Татарстанда татар теле укытучыларына өстәп түләнергә тиеш. Инде якшәмбе мәктәпләренә килгәндә, аларның эшчәнлеге дә бик әһәмиятле. Хәзер вакытта Мәскәүдәге бик күп үзәкләрдә, якшәмбе мәктәпләрендә татар теле бушлай укытыла. Хәзер бик нык теләгән кеше интернеттан да өйрәнә ала. КФУ укытучылары “Ана теле” он-лайн мәктәбе алып бара. Башка программалар да бар бугай. Әле аларын халык белми. Бу хакта халыкка күбрәк, тәфсиллерәк мәгълүмат җиткереп торырга кирәк.

Билгеле, һәр мәскәүле татар үз өендә, Сутник тәлинкәсе куеп, ТНВ каналын карарга тиеш. Интернет телевидениедә дә татарча программалар, мультфильмнәрнең бик яхшы сыйфатлы татарча тәрҗемәләре бар. Татар теленә мәхәббәт яшьләребезгә ана сөте белән кермәсә, аны штаб тырышлыгы белән кертергә омтылабыз. Татар кешесе кечкенәдән үзен татар итеп хис итеп, бабалары белән горурланып, телебезнең матурлыгын, затлылыгын тоеп, үзебезчә аралашып; башкаларда һич ким булмыйча, әле киресенчә, бүтәннәрдән күбрәк эшләп, күбрәк укып, үзенә зур таләпләр куеп, күбрәккә ирешергә; татар-мөселман булып, үрнәк күрсәтеп яшәргә тиеш.

– Татар кешесенең яшәү кагыйдәсе бит инде бу.

– Нәкъ шулай. Хәзер без татар мәгарифен кысканчыга кадәр кычкырып әйтмәгәннәрне авыз тутырып әйтәбез. Иң элек никахлашуны мәҗбүри итеп куярга кирәк. Әйтик, кызлар урыс егетләре белән йөри икән, алар татар кызлары белән никахлашырга, ягъни ислам динен кабул итәргә әзерме соң? Мөселман кешесе үз кызын башка дин кешесенә бирә алмый бит. Хәзер без кызларга шуны аңлатабыз. Ни кызганыч, күбесе моны белми. Хәзер яшьләр белән очрашуларда ап-ачык итеп, мөселман кешесе ничек җирләнергә, балаларга ничек исем кушылырга, сабыйларны ничек тәрбияләргә кирәк икәнлеген аңлатабыз. Егетләр, кызлар уйланыр, катнаш никахлар азаер дип өметләнәм. Татар кешесе күпләп башка милләтләр эчендә “эреп” юкка чыга. Иң зур проблемаларның берсе шул. Аңлату, милли тәрбия бирү, милли рухта үстерү: төп бурыч шуннан гыйбарәт. Мәскәүдә татар теле җәлеп итеп торырга тиеш. Моның өчен татар телен куллану мохитен күпкә арттырырга кирәк. Милли концерт-спектакльләргә йөрү мәскәүлеләрнең табигый ихтыяҗына әйләнсен.

Татарстанга килгәндә, күп нәрсә элек тә, хәзер дә балалар бакчаларында эшләүчеләргә, тәрбиячеләргә, мәктәпләргә нык бәйле. Әгәр балаларда туган телебезгә мәхәббәт тәрбияли алмыйсың икән, кит, башка эшкә күч! Беренче этап – гаилә. Икенче этап – тәрбиячеләр, укытучылар. Әгәр гаиләдә татарча җитәрлек тәрбия бирелми икән, балалар бакчасы бу вазифаны үз өстенә алсын. Без яңа мәгариф министры Рафис Борһановка бу уңайдан зур өметләр баглыйбыз. Ул татар теленә өйрәтүнең, тел белән кызыксындыруның отышлырак ысулын, юлларын табар дип ышанабыз. Билгеле, МГУга керү өчен урыс телен дә яхшы белү кирәк. Әмма шәһәр җирендә урыс телен яхшы үзләштерү хәзер проблема түгел. Шул ук вакытта милли мәктәпне тәмамлыймы, башка уку йортын бетерәме, бала туган телен, мәдәниятен яхшы белергә, татар халкының патриоты булып үсәргә тиеш. Хәзер һәр татар кешесе туган телебез өчен җаваплы икәнен яхшы белеп торсын иде. Туган телебезгә зур хәвеф яный. Шуның өчен без аны ничек тә саклап калырга тырышыйк! Шушы максатта без хәзер штабта, гомумән, үзара ничек тә татарча гына сөйләшергә, аралашырга тырышабыз.

Татар теле сәгатьләре кызык булырга, кеше анда йөгереп барырга тиеш. Тел дәресләрендә әдәп-әхлак кагыйдәләрен сеңдерергә, гореф-гадәтләребезне, борынгыдан килгән милли аш-суларыбызны пропагандаларга да кирәк. Мәҗлесләргә, бәйрәмнәргә йөргәндә оныкларыбызны да ияртеп барыйк, күреп-үзләштереп үссеннәр.

– Әдәп-әхлак дип әйтәбез икән, динсез булмый.

– Хәзер диннән башка тәрбия булмавын күпләр яхшы аңлый. Тел – динне, дин телне саклаган. Шуны яхшы аңлап, соңгы вакытта “Беренче намаз” дигән чара үткәрә башладык. Ай саен диярлек йөз, ике йөзләп милләттәшебезне җыябыз да, Албир хәзрәт Кыргановның мәчет-офисына алып барабыз (аңа бик зур рәхмәт!). Шуннан соң намазга басамы, юкмы – һәр кешенең шәхси эше. Без шушы рәвешле этәргеч бирәбез. Анда гадәттә бик күп сораулар бирелә. Шөкер, хәзрәтләребез аларга төпле, нигезле итеп аңлата. Яшьләребезгә татарча вәгазь сөйләүчеләр дә бик кирәк. Иң мөһиме: яшьләребез безне аңлый-хуплый.

Источник: http://tatar-congress.org/yanalyklar/tatar-shtaby-niler-tekdim-ite/

Несмотря на кардинальные изменения в системе татарстанского образования, дискуссии о судьбе языка не прекращаются. Мнения о том, как не допустить утраты культурных ценностей целого народа, высказывают ученые, деятели культуры.

«Сегодня как никогда требуются срочные, безотлагательные меры, медлить нельзя, иначе мы можем потерять культуру, целый народ!», – уверен Рустам Ямалеев, руководитель, идейный вдохновитель, лидер общины «Штаб Татар». – Нужна программа, четкое понимание, как сохранить и приумножить то, что есть, сделать даже невозможное для повсеместного сохранения татарского языка и повышения его престижности и значимости! Если не перестроимся сейчас, опять потеряем время».

«Запрограммировать» любовь к родной культуре

– Что на сегодня, в основном, предлагается в качестве стратегии? Законодательно способствовать развитию языка в школе, отдавать татароязычных детей учиться в татарские школы. Но ведь мы уже шли по такому пути 25 лет и, как оказалось, он был не совсем верным. Стоит ли повторяться? – рассуждает Рустам Фаизович и видит перспективу за другой стратегией – «культурное программирование». – Возможно, словосочетание это режет слух. Но без него мы никуда не продвинемся. Любовь к культуре и традициям нужно создавать в голове. И ее могут привить только учителя и родители.

Родители – если будут говорить на родном языке в семье с первых дней жизни ребенка. Для каждого возраста – свой подход. Едва родившемуся рассказывать сказки Тукая, петь мелодичные татарские колыбельные, передавать через них всю красоту и волшебство звуков. Детям чуть постарше, если родители не говорят в семье на родном языке, чаще организовывать общение с родственниками, которые владеют им. Пусть это даже будет несколько часов в неделю! Дайте ребенку прочувствовать неповторимую языковую атмосферу. Нет родственников – носителей татарского языка? Пусть это будет няня. Сейчас очень востребованы услуги татарских нянь.

Я не о навязывании какой-то идеологии. Можно ведь доступно рассказать подростку, что это за государство Великая Булгария, вселить гордость за то, что он потомок своих татарских предков, их продолжатель, объяснить, что с него особый спрос, на нем особая ответственность за сохранение того, что смогли сделать прежние поколения. Почему бы не предложить своему ребенку: «Давай дома общаться по-татарски»? Или не сходить в гости к тем, кто поможет вытроить такой диалог? Почему нам вместе не посмотреть канал ТНВ на татарском языке?

Что касается учителей, у них тоже важная миссия! Они как вторые родители для наших детей. Если они сами проникнутся важностью сохранения культуры, если начнут чаще рассказывать об истории народа, литературном наследии, дети обязательно заинтересуются! Только делать это нужно искренне и из самого сердца. Иначе не получится создать условия для пространства любви к татарскому языку. Наши дети должны полюбить язык так же, как свою мать.

Не устаю повторять, что для преподавания в школах родного языка необходима другая методика, иной подход. Уметь заинтересовать – вот без чего не обойтись. Если нынешние учителя не способны всего этого обеспечить, и нацелены на обезличенную подачу материала, пусть уйдут в сторону. Гордость за свой народ, вот что сегодня необходимо воспитывать в школьниках. То же самое требуется и от воспитателей детских садов. Это серьезный воспитательный рычаг, это ответственность. Поймите, только от нас сейчас зависит спасение тонущего корабля.

Есть ли у современных преподавателей со знанием татарского языка желание это делать, достанет ли им духа и сил, желания проникнуться самим и «заразить» этим настроем детей? Повод самим учителям задуматься. Возможно, новому министру образования РТ Бурганову стоит сделать какие-либо шаги в этом направлении.

История знает много примеров «культурного программирования», та же Германия. Важно, чтобы человек сам задумался о своей роли, чтоб он добился в жизни большего. Подвигнуть его на этот шаг может гордость за свой народ. Давайте скажем ему: «Ты татарин, ты можешь добиться в жизни большего, в тебе течет кровь достойных предков, ты ответственен за наследие прежних поколений. Не смотри на нас, родителей, что не говорим дома на родном языке, сделай свой собственный вклад в укрепление культуры великого народа, пойми, что многое зависит именно от тебя».

А дальше, именно через культурное «программирование» прийти к тому, чтобы люди гордились, что они татары. Чтобы уже первоклассник, приходя в школу, свободно говорил на татарском, и считал это нормальным, ведь это его родной язык. Чтобы молодежь слушала концерты, смотрела телеканалы, радиопередачи, читала книги и периодику на татарском языке. С этим мы пройдем через века, не потеряв своего лица.

От веры к духовности

Большую роль может сыграть религиозность. Например, в нашей организации мы часто проводим акцию для молодежи «Первый намаз». Если даже родители не верующие, дети могут присоединиться к нашему движению, собираться в мечети на мусульманские праздники. И поверьте, среди таких людей вряд ли вырастут алкоголики, наркоманы. Еще ни один имам, мулла или хазрат не научил плохому. А вот глубину духовности они подрастающему поколению дать могут.

У меня есть мечта, что рано или поздно татарский станет государственным. Потому что уникальный язык пропасть не может. Только в Москве татар живет полтора миллиона!

Просто сейчас нам необходим импульс, сильные лидеры, которые смогут запустить движение, создать патриотический настрой. Именно сейчас мы ждем духовно богатых людей, которые смогут поднять самосознание, идеологов, нам лишь нужно распознать их, поддержать. Обидно, что и с молодыми татарскими писателями у нас пока дефицит. Также очень ждем открытия новых татарских школ.

Пример успешных татар всегда перед глазами

Как еще можно привить любовь к своему народу и культуре? Дать ориентиры достойных людей. Тогда молодой человек с гордостью будет добиваться успеха, стремиться к высоким целям – стать президентом, отличным специалистом, внести свой, пусть небольшой вклад, в историю, принести пользу.

Недавно мы организовывали лекцию у студентов медицинского университета, много говорили о культурном самосознании. В идеале для этого, повторюсь, у ребенка с ранних лет должен быть личный пример. Ориентир на успешных людей, для которых изучение родного языка – не обязательство, не принудиловка, а осознанное желание. Ведь почему-то же директор Иннополиса решил научиться говорить на нем! И такие примеры есть, надо лишь их чаще показывать. Так и нужно в новом поколении воспитывать духовность. Пусть татарский чаще звучит в общественных местах, государственных учреждениях. В том, что мы, спустя 25 лет, имеем, виноват, как мне кажется, каждый татарин. Как осилить такой пласт работы? В этом вопросе мы очень надеемся на меценатов, спонсоров. Таких открытых и духовно глубоких людей, какими был Шамов, Алафузов, Апанаевы, наш современник Асгат Галимзянов.

Бороться с равнодушием и нигилизмом

По сути, все мы – продолжатели великого государства, все – ответственны за его судьбу. В Москве среди молодежи эта осознанность появляется, пример тому наш клуб. 20 лет тому назад нас собрал бывший руководитель Татарстана Фикрят Ахмеджанович Табеев, и мы, татарские общественники, начали объединяться во имя сохранения нашей нации. В этом году ему исполнилось бы 90 лет, в связи со знаковой датой хотим провести несколько торжественных мероприятий.

Два десятка лет назад мы объединились именно на основе национальной идеи. Штаб – это как община, клуб с общностью интересов, организация на военном положении! Только за прошлый год мы провели более 100 мероприятий, вовлекли свыше 10 тысяч человек. Мы боремся против равнодушия и нигилизма. Идет война за сохранение татарской идентичности и понимания. В этой борьбе каждый должен начинать с себя. Почему татары не дружат между собой? Почему не знакомимся с татарами, живущими в одном подъезде? Что нам мешает татар из соседнего дома пригласить на чай? Татары должны быть едины как монолит. С этой целью при клубе «Штаб» организованы клубы военных, врачей, предпринимателей и деятелей культуры. Наш лидер Фикрят Табеев нам завещал продолжать два направления: первое – борьба за сохранение татарской культуры и языка, второе – воспитание татарских кадров.

Штаб не собирает подписи в поддержку Собчак или Навального. Мы верим в наших Президентов – Владимира Путина и Рустама Минниханова. Мы за то, чтобы как минимум половина кандидатов в президенты были татары. Чтобы их было больше в Государственной Думе. Татарам свойственно государственное мышление и работоспособность, самопожертвование. Если посмотреть историю, они привыкли первыми идти в бой, поднимать флаг, держаться до последнего, даже если ранены. Вот этого духа не хватает сейчас во всех областях, сферах общества.

Национальная идеология в нашем понимании – это сохранение языка, культуры и традиций. Это же наша историческая память. Я не хочу и поэтому воюю, чтобы татары не оказались в Красной книге. Также нам необходимо сохранять единство татарской нации. И казанские татары, и мишары, и кряшены – мы все едины, у нас общие истоки. Мы сегодня как никогда должны быть едины, как монолит, мрамор. Ведь нас объединяет наша богатая история и будущее у нас общее. И цели, и задачи у нас общие – сохранить богатейший язык, культуру и фольклор.

В последние годы заметно начала развиваться татарская культура в Москве. Очень часто проходят концерты, фестивали и конкурсы молодых исполнителей. Ведь этого нигде нет, кроме Казани и Уфы. Я горжусь, что в Москве сформируется местная татарская эстрада. Мы очень ждем от представителей татарской эстрады уровня Рената Ибрагимова новых татарских песен, новой плеяды талантливой молодежи. Но нам сейчас недостает песен, которые укрепляют наш дух, придают силы, дают осознанность. Даже посещение игр «Рубина» и «Ак барса» – часть национальной идеи.

Если мы повернемся в правильном направлении, то результат будет. Мы это видим на примере нашего «Штаба». Если молодые татары здесь общаются, знакомятся, создают семьи, разговаривают на татарском языке, значит, мы работаем и живем не зря. Каждому надо начинать с себя. Сейчас мы должны заложить фундамент для молодежи, чтобы несмотря ни на какие события в стране, ощущения принадлежности к исторически значимой нации передавался из поколения в поколение. Я всех призываю объединяться и дружить. Пусть пятикурсники обратятся к первокурсникам, а первокурсники школьникам. Если будет механизм общения и дружбы – наша нация, республика и страна будут процветать.

Источник: http://tatar-congress.org/ru/yanalyklar/tatarskiy-yazyk-ne-dolzhen-propast/