Праздник музыки, песни и танца от Государственного Ансамля

Мероприятия такого уровня всего год назад проходили бы в Кремлевском Дворце, Концертном зале им.Чайковского или, в крайнем случае, в зале любого крупного столичного театра. Государственный ансамбль песни и танца Республики Татарстан начал гастрольный тур в рамках федеральной гастрольной программы «Мы — Россия». Вчера, в конце осени 2020, премьера великолепной новой программы «Родная сторона/Туган ил» прошла в небольшом уютном пространстве Концертного зал «Измайлово». Двадцать пять процентов наполнения зрительного зала это ничто, особенно, когда мы говорим о коллективе такого масштаба и о татарах Москвы.

Премьерный концерт состоялся, и это было грандиозно! Первое отделение было настолько динамичным и ярким, настолько красивым, разнообразным и качественно составленным, что зрители вполне резонно подумали: концерт шел без перерыва на антракт, и это более, чем понятно в сложившихся обстоятельствах. Когда прекрасная ведущая объявила перерыв, то это прозвучало неожиданно.

Коллективу ансамбля уже более 80 лет, и на протяжении всей своей истории профессионааалы своего дела сораяют исконные национальные традиции, музыкальную и танцевальную культуру, прикладное искусство и обряды татарского народа.

Первое отделение концерта было составлено из лучших номеров золотого фонда ансамбля. Непревзойденное мастерство танцоров, замечательные голоса солистов хора, роскошное исполнение оркестра – все это никого не оставило равнодушным. Практически на каждом номере кто-то из зрителей ахал от восторга, глядя на роскошные костюмы: богатство орнаментов, удачное сочетание цветов, четко выверенная стилистика, яркость, и при этом ничего кричащего и безвкусного. Аплодисменты заслужили и дизайнеры костюмов, и все, кто принимал участие в пошиве всего этого великолепия.

Второе отделение стало настоящим подарком – зрители увидели премьеру музыкально-хореографического спектакля «Туй»  («Свадьба»). Ансамбль очень бережно, с большой любовью к традиционным обрядам, и при этом, душевно и с юмором. Зрителей познакомили с обрядом сватовства казанского татарина и девушки из сибирских татар. Отличный сценарий, актерское мастерство, идея – все это выше всяких похвал. Красавец жених, состояние влюбленности, обряд сватовства, поддержка родных и друзей, единство семьи и рода. Зрители, затаив дыхание, смотрели, как готовили невесту к свадьбе: народные песни, обряд одевания и украшения невесты, волнение и радость родных – артисты очень тонко смогли все передать через движение и музыку. Конечно, и мулла, и никях, и тишина молитвы, все это было.

Замечательно, что в своем творчестве ансамбль транслирует идею единства татарского народа несмотря на расстояния. Ансамбль постоянно изучает культуру и быт татарских общин, живущих в разных уголках страны, включает это в свое творчество, и вот уже восемь десятилетий публика благодарно рукоплещет артистам на концертах. Когда прозвучали финальные аккорды концерта в КЦ «Измайлово», зал пятнадцать минут аплодировал стоя, в разных концах зрительного зала постоянно звучало «Браво!» и «Спасибо!» Было приятно, что на сцену вышел народный артист РТ, художественный руководитель ансамбля Айрат Хаметов, он сказал очень нужные слова о важности единства и поддержки друг друга, поблагодарил зрителей за теплый прием.  В финале вечера артисты ансамбля и весь зрительный зал вместе спели песню «Кубэляк».

Большая благодарность коллективу ансамбля, Министерству культуры РТ и продюсерскому центру «Заманча», благодаря которому концерт состоялся в Москве.

0

Концерт Динара Байтемирова и Александра Кагана

23 ноября в центре Москвы ценители настоящей музыки получилинеожиданный подарок в виде камерного концерта прекрасногобаритона из Санкт-Петербурга Динара Байтемирова и пианиста-виртуоза Александра Кагана. Динар давний друг штаба татар Москвы, выпускник Санкт-Петербургский консерватории, обладатель очень теплого, бархатного тембра голоса. Динару аккомпанировал известный пианист, концертмейстер, заслуженный артист России Александр Каган. Он выступал с лучшими из лучших певцов советской и российской сцены: Л.Сенчиной, Сергеем Захаровым, Е.Образцовой, М.Магомаевым, И.Кобзоном и др. Александр человек, которого можно слушать часами и как пианиста, и как рассказчика.

В очень приятном небольшом концертном пространстве на Патриарших прудах прозвучала программа из известных песен советской эстрады, неаполитанских песен, популярных татарских «Эх, сез матур кызлар» и «Былбылым». Репертуар был мастерски подобран из эстрады, классики и инструментальной музыки к любимым фильмам, которую великолепно исполнил Александр.Динар сам вел концерт, очень легко и открыто общался с публикой, Александр рассказал несколько интересных историй из богатой артистической жизни. Получился такой концерт-разговор.

 

Атмосфера совсем небольшого зала была очень душевной, свет над зрителями затемнили, рояль высветили, все внимание было на двух замечательных артистов, на музыку и слова. Не все из приглашенных зрителей смогли приехать, но тем, кто присутствовал, несказанно повезло. Это был эксклюзивный вечер для настоящих ценителей.  Зрители искупались в волнах своей памяти, в каких-то своих счастливых временах, которые были прожиты под эти бессмертные великолепные песни и музыку.Артисты мастерски вплели в свой концерт небольшую викторину на знание известных композиций, и зрители с большим удовольствием включились в игру. Были и подарки: Динар подарил победителям музыкальные диски.

 

Штаб татар взял небольшие интервью у Динара Байтемирова и Александра Кагана. Динар сразу располагает к общению, очень открытый, искренний, улыбчивый. Он рассказал, что отдал предпочтение камерному формату именно потому, что это делает певца более свободным, гибким, расширяет репертуар и дает возможность быть ближе к своему зрителю. Мы хотели узнать, есть ли у певца какие-то тайные ритуалы, которые помогают ему легко выходить на сцену. Динар дипломатично не стал раскрывать свои тайны, лишь подробно рассказал, как важно подготовить голосовой аппарат. У лауреата международных конкурсов, прекрасного баритона и очень артистичного певца нет кумиров среди певцов. Динар рассказал, что во время учебы он учился у каждого, впитывал все нюансы, осваивал мастерство знаменитых и легендарных артистов мировой сцены, но всегда старался оставаться самим собой.

Александр Каган очень тепло отозвался обо всех певцах, с кем работал. После того, как не стало Сергея Захарова, пианист буквально не понимал, сможет ли так крепко и красиво сработаться с кем-то еще. А потом появился Динар Байтемиров, совершенно иной по темпераменту, по тембру голоса, но равный по трепетному отношению к музыкальному материалу и тексту.

 

Удивительный был вечер, «глоток свежего воздуха», как выразилась одна из зрительниц. Хочется добавить одну деталь. Среди зрителей была Галина Хрисанова, лауреат международногоконкурса романса им. И.Юрьевой, во время которого она познакомилась с Динаром Байтемировым. Вот такую историюрассказала Галина.

У ее мамы в мамы разгар периода самоизоляции был день рождения, и Галина растерялась, как сделать для мамы подарок,когда даже цветы не продавали. После конкурса романса участникиподружились, общались между собой, и Галина посоветовалась с Динаром по поводу подарка. А Динар Байтемиров и Александр Григорьевич Каган решили сделать для мамы Галины красивый музыкальный подарок: Динар записал видео-поздравление, где они с Александром сыграли и спели от души для незнакомого человека.Как повезло человечеству, что у него есть музыка!

 

0

Штаб татар Москвы почтил память Лемаева Н.В.

 

Субботу, 14 ноября, штаб татар Москвы почтил память легендарного человека, чье имя знает каждый житель Нижнекамска. В этом году Николаю Васильевичу Лемаеву исполнился бы 91 год.

Есть личности, глобальный масштаб и значение которых трудно переоценить. К таким, безусловно, относится Николай Васильевич Лемаев. Для штаба татар Москвы этот человек один из ориентиров, героев, у кого следует учиться отношению к работе, ответственности за каждое решение, постоянному стремлению достичь большего.

Николай Васильевич друг и соратник Фикрята Табеева, они жили и работали в одно время, борясь и строя тот Татарстан, в котором мы живем и которым гордимся сегодня. Как и Табеев, Лемаев стал крупным руководителем в очень молодом возрасте – уже в 33 года он возглавил строительство завода «Нижнекамскнефтехим» и руководил его становлением. Благодаря его сильному характеру, профессионализму и организаторскому таланту за 22 годаобъединение «Нижнекамскнефтехим» стало гигантом индустрии и одним из ведущих предприятий отрасли.Кроме завода, Николай Васильевич много внимания и сил посвятил городу, при нем были построены школы, стадионы, детсады, дороги, инфраструктура. Николай Васильевич был удостоен звания героя труда, орденами и медалями, стал министром химической и нефтеперерабатывающей промышленности СССР.

Штаб татар ежегодно собирает группу земляков Лемаева из Нижнекамска, активистов штаба, студентов РГУ нефти и газа им.Губкина и организует поездку на кладбище, чтобы вспомнить и возложить цветы. Можно сказать, что за двадцать лет уже три поколения студентов познакомились с жизнью и успехами замечательного специалиста и руководителя. Память о выдающихся людях, построивших науку и промышленность Татарстана, поднявших республику на высокий уровень – часть идеологии штаба татар. Важно из поколения в поколение передавать уважение к тем, что посвятил свою жизнь большим государственным задачам и смог добиться в этомфеноменальных результатов. Очередной день рождения стал поводом для такой поездки. Штаб татар Москвы благодарит руководство ГК ТАИФ и членовправления «Нижнекамскнефтехима» за новый памятник на могиле, который был установлен в начале ноября.

 

5

Тәнкыйть урынлымы?

Мәскәү татарлары Штабы Әгерҗе районының Красный Бор авылында элекке чиркәү урынында кәшәнә (часовня) төзергә алынулары турында хәбәр иткәч, социаль челтәрләрдә төрле фикерләр яңгырады. Бу хакта Штаб җитәкчесе Рөстәм Ямалиев фикерен сезгә җиткерәбез.

Бик актуаль тема булып чыкты бу. Минзәлә каршында Кама аркылы Красный Бор авылы бар. Шунда бик зур агач чиркәү бар иде. Унсигезенче гасыр башында төзелгән. Ул янгач, кирпечтән бик зур чиркәү төзегәннәр. Анда чиркәү мәктәбе булган. Кешеләрне укырга-язарга өйрәткәннәр. Янәшәсендә күренекле чиркәү кешеләре яшәгән. 1930нчы елларда чиркәү ябылган, аны шартлатып, бульдозерлар белән эттереп җимергәннәр.
Чиркәү зиратында бик танылган, гомер буе чиркәүдә эшләгән, чиркәүгә ярдәм итеп яшәгән кешеләр җирләнгән. Шул шәхесләр аркасында бу бик абруйлы урын иде. Кешеләр, зират янына килеп, зират тирәли өч тапкыр әйләнеп, шифа алып китеп була дип белгән. Бала таба алмаучылар да балага уза дип ышанганнар. Совет вакытында бульдозерлар белән 250 еллык чиркәү янындагы кабер ташларын алып, ике-өч самосвал белән сөякләр-такталар, бөтен чүп-чарны зират янында казылган канауга аударганнар. Зиратның коймасы да, тәресе дә, аерым билгесе дә юк.
Красный Борда Штаб шефлыкка алган балалар йорты бар. Без балаларны ел саен беренче сентябрьгә әзерлибез. Штаб шефлыгындагы мәчет бар. Анда барып, ифтарлар уздырганда, безгә һәрвакыт рус кешеләре килеп, зинһар, берәр нәрсә — йә койма ясагыз, йә тәре куегыз, дип сорыйлар.
Минем әби: «Урыслар булса да, берәр койма куярга иде аларга», — дип әйтә иде. Чөнки анда сөякләрнең чүп-чар белән өелеп ятуын бөтен кеше күреп торды. Кем анда күмелгән — хәзер инде исемлекләре бар. Әгерҗедә Татар конгрессы активистлары бар, алар исемлекләрне таба. Аксакаллар шурасына 4-5 ел эчендә берничә хат килде, бездән шул урында койма тотып, тәре куюны, кәшәнә ясауны сорыйлар. Безнең Аксакаллар шурасы рәисе академик Йолдыз Хәлиуллин Әгерҗедән. Аның Әгерҗедәге дус­лары гел хат язып тора. Шурада киңәшкәндә, фикерләр дә аерылды: «Ничек инде татарлар, мөселманнар тәре куеп йөрсен?» — диючеләр дә булды. Уйладык-уйладык та, урындагы авыл советына хат яздык. Конгрессның Әгерҗедәге бүлеге рәсми рөхсәт бирде: «Мөмкинлегегез булса, төзегез инде, безгә дә кешеләрдән андый хатлар килә. Красный Бор өчен бу бик статуслы урын, койма булса да тотыгыз». Анда «кара казучылар» да бар, бәлки берәр нәрсә табарбыз дип, кырыйдан казый башлаганнар. Шундый ажиотаж, тәнкыйть булыр дип уйламаган идек. Мөселманнар миңа әллә нинди хатлар яздылар. «Нигә сез шундый эш эшлисез», «Безгә килешми бит», «Сез сатлык, сез фәлән-төгән…” Штабка моның кадәр тәнкыйть булганы юк иде, без татар-мөселман дөньясында ниндидер гаеп иясе булдык.

Без җыелып киңәшләштек инде, уебыздан баш тартмаячакбыз. Хәзер без коймага заказ бирдек, акчасын тапшырдык, тәресен үзебез куймыйбыз, алар куялар. Койма тотып, тәре куеп, кәшәнә куйсак, ул православлар өчен хаҗ кылу урыны булачак. Без православларга да үрнәк күрсәтәбез — бәлки сез дә татарларга шундый ук мөнәсәбәттә булырсыз дип. Икенчедән, яшьләргә үрнәк — Икенче дөнья сугышы батырларының, репрессияләнгән шәхесләрнең күмәк каберлекләре бар. Ничә мулла, попларны репрессия елларында атканнар, күбесенең исемнәрен белмибез. Тәнкыйтькә ничек тә түзәрбез. Дөрес эш бу, без куймасак, аны беркем куймаячак.

Минем әби тынычлап йокласын, мин аның сүзләрен гел искә төшерәм. Әбием Уразай авылыннан, ире — ­укыган шәкерт. Ул чакта гарәпчә язарга ярамаган, бик белемле булса да. Ятлап укыту методикасы белән өйрәткән. Мөхлисә Буби аларга бик нык тәэсир иткән. Мөхлисә Буби бездә берничә тапкыр кунак булган, алар белән аралашкан. Әби көн саен укый торган булган. Бабай — мулла, сугышның беренче елында ук үлеп киткән. Ул — йөзләгән-меңләгән кешене намазга бастырган кеше. Минем әби мөселман булса да, «Ничек инде алар койма тотмыйлар? Ничек инде шулай каберләрне кабахәтләрчә мыскыл иткәннәр?» — дип әйтә иде. Ул минем йөрәктә калды. Ифтарларга килгәч, «Без тынычлап теге дөньяга китә алмыйбыз, тынычлап йоклый алмыйбыз», — дип үтенеп сораучылар күп булгач, хатлар алгач, без бу эшне эшләргә уйладык. Штабка иконалар да бүләк иткәннәре бар. Без бит аларга гыйбадәт предметы буларак түгел, антиквариат дип карыйбыз. Ул иконаларны җыеп, Питрау көненә бүләк итеп бирдек. Монда бит сәясәт тә бар — без монда җанисәп турында сөйлибез. Бездә бит православ татарлар да бар, алар да безнеке бит. Чиркәү зиратында да чукынган татарлар бар, исемлекләрдә татар исем-фамилияләре дә очрый. Алар да безнеке бит. Дәвалаучылар урысны да, татарны да, удмуртны да дәвалаган. Мөселманмы, түгелме — сорамаганнар. Безнең шефлыктагы балалар йортында без балалардан «Син мөселманмы, христианмы?» — дип сорамыйбыз. Машина белән барганда юл аша чыгучы әбигә ярдәм иткәндә “Сез православмы?» — дип сорамыйсыз бит. Монда тәнкыйть урынлы түгел, минемчә.
Бу — чыннан да, бик четерекле тема. Изгелек эшләргә йөрүчеләрне тәнкыйтьләргә хак­лымы без? Хөрмәтле газета укучыларыбыз, сезнең фикерләрне дә көтеп калабыз.

Тәнкыйть урынлымы?

 

0

Бердәм булыйк, бергә булыйк!

Мәскәү татарлары штабы җитәкчесе Рөстәм Җамалиевның  милләттәшләребезгә мөрәҗәгате

Кардәшләр, милләттәшләр, менә яңа елга да аяк бастык. Төкле аягың белән кил, 2021нче ел! Былтыргыдан игелеклерәк, мәрхәмәтлерәк булырсың дип өмет итәбез.

Узып киткән ел, бердән, мул уңышы белән куандырса – җиләк-җимешен, яшелчәсен күпбирсә, илебез амбарлары иген белән тулса, икенчедән, пандемия зәхмәте чире бик күп гаиләләргә кагылды, шактый корбаннар алды. Рухи-рухани дөньябызда да хилафлыклар хәттин ашкан. Әлегәчә мәктәпләрдә татар теле һәм әдәбияты, татар тарихы сәгатьләрен үзебез теләгәнчә укыта алмыйбыз, милли мәгарифебезне аякка бастыра алмыйбыз. Татарстаннан читтәге татар төбәкләрендә, аерым алганда, Омск шәһәрендә берничә мең татар баласы мәктәпкә йөрсә дә, атнасына бер генә сәгать булса да туган телебездә белем алудан мәхрүм кала. Югыйса, татар ата-аналары, балаларыбызга татар телендә гыйлем бирегез, дип таләп иткән сурәттә, дәүләт чиновниклары милли мәгарифебезгә йөз белән борылырга  мәҗбүр булыр иде. Чи татар авылы була торып та, мәктәп уставында татар мәктәбе дигән төшенчә беркетелми, ата-аналар комитеты милли мәгарифкә битараф икән, билгеле, район түрәләре  мәктәпләрне тиешле милли дәреслекләр, татар теле укытучылары белән дә тәэмин итү чарасын күрмиячәк, татар теле, тарихы белгечләренең квалификациясен күтәреп торуны да кайгыртмаячак. Нигә болай мәгарифкә басым ясыйбыз соң? Бүген милләтебезнең сафлыгы, саулыгы өчен көрәш,  фронт сызыгы мәктәпләр аша үтә.

      Милли матбугат, гомумән, милли мәгълүмат кырында каләм уйнаткан әһелләребез, журналистлар, тәгаен алганда, блогерлар да милли мәгарифебезне, милли мәдәниятебезне кайгыртуны игүтибар үзәгенә куйсыннар иде.  Югыйса, кайбер блогерлардан, татарча язсаң, кеше җыеп булмый, дигән уфтанулар ишетергә туры килә. Начар биючегә аяклары комачаулый, диләр. Ничек язасың, ничек тырышасың бит. Акча артыннан гына куасың икән, аңлашыла инде…

      Мәгълүм сәбәпләр аркасында, халык саны алу былтырдан быелга күчте.   Һәртөрле провакацияләргә бирелмәгәндә, милләтебезнең татулыгын саулыгын, татулыгын кайгыртканда, бер милләттәшебезне дә югалтмабыз, тагын да ишлерәк, бердәмрәк халык булырбыз, иншала!

Бердәм булыйк, бергә булыйк, кардәшләр, милләттәшләр!

0

«Рухи гонорар бирде ул безгә» — Казанда Рәшит Әхмәтов хөрмәтенә Коръән ашы узды

26 октябрьдә Нариман урамында урнашкан Милләт йорты бинасында «Звезда Поволжья» газетасының баш мөхәррире, күренекле журналист Рәшит Әхмәтов истәлегенә Коръән ашы узды. Кичәдә Рәшит абыйның туганнары, дуслары аның рухына багышлап дога укыды һәм хатирәләрен сөйләде.

 Рәшит Әхмәтовка багышланган кичәне мәрхүмнең дусты, фикердәше, Мәскәү татарлары штабы рәисе Рөстәм Ямалиев оештырды.

 
 

Мәүлид ае башлану уңаеннан Коръән сүрәләрен һәм Мөхәммәд (с.г.в.) Пәйгамбәрне зурлап, салаватларны «Иске Таш» мәчете имамы Рамил хәзрәт Юныс укыды. Кичә башланганчы, мәрхүмнең улы — Руслан Әхмәтов «Татар-информ» хәбәрчесенә үзенең әтисе һәм газетаның эшчәнлеге турында сөйләде.

Руслан, «Звезда Поволжья» газетасы хәзер нихәлдә?

Газета, гадәттәгечә, нәшер ителә. Хәзер иң авыры — сәяси мәкаләләр бастыру. Мөгаен, газетада сәяси темаларга кагылышлы мәкаләләр азрак урын алыр. Шуңа да карамастан, материал туплана бара. Яңа елга кадәр шушы юнәлешне алып барырбыз дип уйлыйм.

Рәшит абый авырып киткәч, үз-үзегезне кулга ала алдыгызмы?

Әти бу кадәр авырып ятар дип һич кенә дә күз алдына китермәдем, чөнки ул күп авыруларны җиңел генә үткәреп җибәрә иде. Янына килгәч, хәлен күреп шаккаттым: әти тәмам хәлсезләнгән иде. Авыруны җиңеп чыгар дип өметләндек, ләкин пәнҗешәмбе көнне аңа шалтырата алмадык, икенче көнне янына баргач, реанимациядә ятканын күрдек.

Әти вафатыннан соң дөньям ике халәткә үзгәрде. Әлбәттә, син бу күренешкә алдан әзер була алмыйсың. Беребез дә мәңге түгел, әти, әйтик, бер 20 елдан соң гына китәр дип уйлаган идем.

Алдалыйсым килми, әтинең үлемен җиңел кичермәдем, стресс та, шок та булды. Әмма әти мине «җан ул — үлемсез» дип, өйрәтеп калдырды. Дини китаплар укып, тынычлана алдым. Үлем — гадәти хәл түгел.

Әтиегез дингә ышана идеме?

Әйе. Дин аның өчен терәк иде. Суфичылыкны үз итте. Әти мине дөрес юлга юнәлтмәсә, начар хәлгә калган булыр идем.

 

Рәшит абыйның өлгерми калган эшләре булдымы?

Әти газетаның контентын эшләде, мин версткасын ясадым. Шулай да әтинең идеяләреннән тайпылмаячакбыз. Аның мәкаләләре тулы бер фәлсәфәгә әйләнде. Ул хастаханәдә ятканда татар медицинасының күренешләрен тасвирланган мәкалә чыгарырга теләде. Аның бу теләген тормышка ашырырбыз дип уйлыйм.

Әти татар телен камил дәрәҗәдә белмәсә дә, мине татар телендә белем бирүче 2нче гимназиягә укырга бирде, татар теленә ихтирам белән карарга өйрәтте.

 
 

«Үз вакытында авызыңны ачып рәхмәт әйтә белү безнең традициядә юк»

Искә алу кичәсендә дога кылынды. Кичә вакытында Рәшит Әхмәтовка вафатыннан соң «Роза мира» Халыкара алтын медале тапшырылды.

«Югалткан кешеләрнең бәясен белү өчен йөз ел вакыт кирәк. Рәшиткә бәя бирү әле башланды гына. Үз вакытында авызыңны ачып рәхмәт әйтә белү безнең традициядә юк. „Роза мира“ медале Рәшит Әхмәтовка үз вакытында бирелми калды. Шушы бүләк аның исемендәге музей ачылуга бер этәргеч булыр», — диде Дөнья мәдәнияте институты (ЮНЕСКО) ректоры Энгель Таһиров, бүләкне улы Русланга тапшырып.

 
 

Әлеге бүләк Рәшит Әхмәтовка заманча журналистикада, фәнни-публицистик «Звезда Поволжья» газетасын чыгаруда эшләнгән интеллектуаль-гражданлык-әхлакый батырлыгы, шулай ук кешелеклелек, толерантлык, халыклар, мәдәниятләр, цивилизация идеяләрен һәм кыйммәтләрен раслауга зур өлеш керткәне өчен бирелде.

 
 

«Төньяк Европаның күркәм гуманизм идеяләрен Татарстанга кайтарды»

Алга таба кичә барышында Рәшит Әхмәтовның фикердәшләре аның турында истәлекләре белән уртаклашты.

Кичәнең алып баручысы, тамада Гамил Нур Рәшит Әхмәтовны Идел буенда яшәүче күпмилләтле халыклар арасында сирәк очрый торган иң зыялы шәхес дип санавын әйтте:

 
 

Аның ярдәмендә халыкларыбыз онытып бетерә язган һәм Совет чорында югалткан күркәм сыйфатлар кире кайтты. Бу — демократия, кеше хокукларын яклау, гаделлек принциплары һәм шул ук вакытта туган җирне хөрмәт итү.

Гадәттә, Россия халыклары үзләрен кимчелекле яки икенче сортлы халыклар дип сизә. Рәшит Әхмәтов — татар халкына бар халыкның француз, инглиз, яһүд, рус милләте кебек үк бер дәрәҗәдә акыллы, белемле, мәдәниятле һәм бар хокукларга лаеклы икәнлеген исбат итә алган кеше. «Идел буе йолдызы» термины гына да толерантлык, милләтара дуслык, хезмәтне хөрмәт итү кебек сыйфатларны үз эченә алды. Ул Төньяк Европаның күркәм гуманизм идеяләрен Татарстанга кайтарды.

«Күптөрле фикерле кешеләргә газетасында урын бирде»

Татарстан мәгариф һәм мәдәният хезмәткәрләре ассоциациясе президенты Марат Лотфуллин Рәшит Әхмәтовны 1980 еллар ахырыннан белүен сөйләде:

 
 

Талантлы журналист: аналитик материаллар бирә иде, кызганыч, бездә башка андый журналистлар юк. Аның кебек популяр һәм актуаль булган татарларны күрсәткән рус телендәге мәгълүмат чаралары булмады. Кызганыч, әле дә юк. Газетаны чыгарырга булышу өчен аңа дәүләт бер тиен акча бирмәде. Рәшит Әхмәтов дәүләттән бер бүләк тә алмады, ә ул татар халкына искитәрлек зур хезмәт күрсәтте.

Татарстанга һәм татарларга Россиядә хокукларын тәэмин итү өчен, рус халкы белән мөнәсәбәтне яхшыртырга һәм аларга Россиядәге халыкларның хәлен аңлатырга кирәк булды. Рәшит Әхмәтов бу эшне бик оста башкарды. Күптөрле фикерле кешеләргә газетасында урын бирде.

Шәхси газетаны алып бару хәзерге заманда җиңел эш түгел, киләчәктә аның улы бу эшне уңышлы дәвам итәр дип уйлыйм. Ул татар халкын конкурент була алырдай халык итеп күрсәтүгә иреште.

«Һәр татар журналисты һәм галиме „Звезда Поволжья“ газетасында басылуны дәрәҗәгә санады»

Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, язучы Рабит Батулла:

 
 

«Звезда Поволжья» газетасын иң беренчеләрдән булып өстәгеләр: «Минем турында язмадылар микән?» — дип укый. Рәшит кара шовинистларның мәкаләләрен дә, татар милләтчеләренең язмаларын да бастыра иде. Шуннан чыгып, укучы кайсы хаклы икәненә үзе нәтиҗә ясый белде, Рәшит шуның белән отты. Ул татарларны яклыйм әле дип, кычкырып, шигарь дә ташламады, дөресен әйткәндә, үзебезнең кеше иде.

Аны күп мәртәбәләр хөкемгә тарттылар, суд юлын күп таптады. Барыбер җиңеп чыкты. Ул халык арасында ыгы-зыгы кузгатмады, ә дөреслекне сөйли һәм эзли иде. Улы Русланны гаделлек яклы булырга өйрәтеп калдыргандыр дип уйлыйм. Һәр татар журналисты һәм галиме «Звезда Поволжья» газетасында басылуны дәрәҗәгә санады, горурланды. Бассын гына, гонорар өмет итеп йөрмәдек. Рухи гонорар бирде ул безгә.

«Ихтыяри көче булган күпчелек шәхесләргә сүлпәнәергә ирек бирмәде»

Татарстан һәм Россия сәясәтчесе Фәндәс Сафиуллин үзенең эшчәнлеген «Звезда Поволжья» газетасы аркылы дәвам иттерә алуын билгеләп үтте:

 
 

14 ел сөйләп күнеккән трибунаны шушы газета алыштырды. Милли аңы, дәрте, көрәш тойгысы һәм ихтыяри көче булган күпчелек шәхесләргә сүлпәнәергә ирек бирмәде. Шушы газета аша фикерләрне җиткерә алу аркасында, җәмәгатьчелегебез сүнмәде. «Здезда Поволжья» — телебезне саклап калучы газета булыр дип уйлыйм.

 
 

Чарада шулай ук татар галиме Индус һТаһировлар, Милләт йорты директоры Рәүф Хәсәнов, «Ватаным Татарстан» газетасы журналисты Рәшит Минһаҗ, Татарстанның халык артисты Миңгол Галиев, «Аксу» студиясе җитәкчесе Рөстәм Сәрвәров һәм башка татар зыялылары катнашты.

Интертат: https://intertat.tatar/news/society/28-10-2020/ruhi-gonorar-birde-ul-bezg-kazanda-r-shit-hm-tov-h-rm-ten-kor-n-ashy-uzdy-5781656

0